Aankooptips voor een statief

Bij het fotograferen met lange sluitertijden, of tele- en macrolenzen kan een statief handig en zelfs noodzakelijk zijn. Er zijn veel verschillende soorten statieven op de markt. Van heel goedkoop tot heel duur.

Waar moet je op letten bij de aanschaf van een statief? En wat betekenen al die specificaties die in de winkels worden weergegeven? In dit artikel behandelen we stapsgewijs wat er bij de aanschaf van een goed statief een rol speelt.

Allereerst is het belangrijk dat je een foto-statief koopt. Er zijn ook statieven voor video of voor vogelspotten. Die lijken in eerste instantie veel op elkaar, maar elk statief is gemaakt voor zijn eigen toepassing. Als je dus een statief zoekt om te gebruiken voor fotografie, kies dan ook een fotostatief.

Materiaal en gewicht

Statieven worden gemaakt van de meest uiteenlopende materialen: aluminium, carbon fiber, magnesium, hout, basalt, enzovoort. Waarom zou je wat kiezen? Het materiaal waar het statief van gemaakt is, bepaalt in grote mate het gewicht van het statief. Als je het statief veel moet dragen, bijvoorbeeld op reis, dan heeft een lichtgewicht materiaal de voorkeur. Bij de specificaties van een statief staat het gewicht altijd aangegeven. Zo kun je statieven makkelijk vergelijken met elkaar.

Vuurwerk met lange sluitertijd

Maximale belasting

Ieder statief heeft een maximaal draaggewicht. Het statief is dan geschikt om maximaal een camera van dat gewicht te kunnen dragen. Koop altijd een statief dat jouw cameragewicht makkelijk aan kan. Maak een lijstje met het gewicht van je camerabody, je zwaarste lens, flitser, batterijgrip en andere accessoires die je (tegelijk) op je camera kunt zetten. Tel deze gewichten bij elkaar op. Je hebt nu het maximale gewicht van je camera. Als je een statief koopt met een losse statiefkop (zie hieronder), hou er dan rekening mee dat het gewicht van je statiefkop ook bij het totaalgewicht van je camera opgeteld moet worden.

Ondergrond

De voetjes van de statiefpoten kunnen van verschillende materialen gemaakt zijn. Rubberen voetjes zorgen voor een stabiel statief op een gladde of harde ondergrond. Voor een zachte ondergrond kunnen beter metalen spikes gebruikt worden. Sommige statieven hebben spikes met daarop een rubberen dop op een schroefdraad. Afhankelijk van het soort ondergrond kun je dan wisselen van materiaal.

Poten en middenzuil

Om de statiefpoten uit te schuiven en vast te zetten zijn er 2 systemen: een draaikoppeling of een systeem met klipjes. Bij de goedkopere statieven werkt het draaisysteem vaak minder goed, omdat dit na een tijdje lamdraait. Klipjes zijn dan vaak een betere keuze, al kan daarvoor ook geen garantie worden gegeven dat ze na een tijdje niet door gaan zakken. Bij de statieven uit het duurdere segment zijn beide systemen kwalitatief gelijk aan elkaar. In dat geval kun je je keuze voor klipjes of draaien dus af laten hangen van een persoonlijke voorkeur. Naast de 3 poten heeft een statief ook een middenzuil of middenkolom. Deze is bij de goedkopere modellen vaak in hoogte verstelbaar met een draaislinger. Bij de luxere statieven kun je de zuil zelf verschuiven en dan vastdraaien of vastklikken. De middenzuil is het minst stabiele gedeelte van je statief. Gebruik dus altijd eerst de lengte uit de 3 poten voordat je de middenkolom omhoog zet.

Hoogte

Er is tussen statieven veel verschil in de hoogte of juist laagte die ze kunnen bereiken. Voor algemene toepassingen kan het prettig zijn dat het statief in ieder geval jouw ooghoogte kan bereiken. Je hoeft dan niet steeds te bukken als je door je lens wilt kijken. Een statief dat heel hoog kan, brengt ook vaak meer gewicht met zich mee. Vraag je dus van tevoren goed af of je deze extra hoogte ook nodig hebt. Sommige statieven hebben een mogelijkheid om de middelzuil om te draaien en onder je statief te hangen. Daardoor kun je van heel laag fotograferen. Dit kan handig zijn als je veel macrofotografie doet waarbij je onderwerpen klein zijn of laag staan. De hoogte die een statief aan kan hangt vaak samen met de lengte die het statief ingeschoven heeft. Deze ingeschoven lengte kan handig zijn om te weten als je een statief in een (rug)tas mee wil nemen.

Redmar maakt een foto van een zonsondergang

Statiefkop

Bij de goedkopere statieven zit de statiefkop vast aan het statief. Bij de wat duurdere en uitgebreidere statieven moet je de statiefkop los bij je statief kopen. Allereerst speelt bij een statiefkop ook het maximaal draagvermogen een rol. Koop dus een statiefkop die het gewicht van je camera kan dragen. Je kunt voor fotografie kiezen uit 2 verschillende soorten: een balhoofd of een driewegskop. Een balhoofd is een ronde bal die in een kom zit en zo kan bewegen als een gewricht. Hiermee kun je de camera op het statief vrij makkelijk alle kanten op draaien. Heb je het gewenste standpunt dan blokkeer je het balhoofd en staat je camera stabiel. Een driewegkop is minder flexibel. Hij kan op 3 manieren bewogen worden: draaien van links naar rechts, kantelen van onder naar boven en je kunt de camera liggend of staand zetten voor een liggende of staande foto. Voor elk van de bewegingen is een ander instelwiel of schroef nodig. Het verstellen kost dus iets meer tijd dan bij een balhoofd. Wij gebruiken zelf altijd een balhoofd omdat je dan maximale bewegingsvrijheid hebt. Een balhoofd werkt ook sneller met verstellen dan een driewegskop. Maar uiteraard hangt er aan een balhoofd een iets hoger prijskaartje.

Snelkoppeling

Kies in ieder geval altijd een statiefkop met een zogenaamde quick-release of snelkoppelingsplaatje. Je hebt dan een losse koppeling die je onder je camera schroeft en met een simpele beweging op je statief kunt klikken. Dit is veel flexibeler in gebruik dan wanneer je steeds je camera op je statief vast moet schroeven.

Cursisten aan het fotograferen op de Erasmusbrug tijdens de workshop nachtfotografie

Waterpas

Omdat je met een flexibele statiefkop nog alle kanten op kan, heeft een ingebouwde waterpas op je statief niet zo veel zin. Je kunt daarmee alleen controleren of de 3 poten waterpas staan, niet of je camera ook waterpas op je statief staat. Als dat wel belangrijk voor je is kun je als accessoire ook een los waterpasje kopen dat je in de flitsschoen van je camera schuift. Je kunt zo controleren of je camera ook waterpas staat.

Tas

Niet ieder statief wordt geleverd met een bijbehorende tas. Als je zelf nog geen tas of rugzak hebt om het statief in te vervoeren, kan het handig zijn er een tas bij te kopen. Zorg dat je statief met je statiefkop erop in de tas past. Een schouderband kan handig zijn als je het statief mee wilt nemen. Mocht je een beetje handig zijn met de naaimachine, dan kun je zelf ook makkelijk een originele statieftas maken van bijvoorbeeld een oude broekspijp.

Stabilisator

Mocht je een camera op het statief gebruiken die een stabilisator heeft (in de lens of in de body), zet deze dan uit! Als je camera op statief staat is er immers geen kans op trillingsonscherpte van je handen. Omdat je stabilisator niet weet dat de camera op statief staat, kan hij in deze situatie gek genoeg juist voor onscherpe bewogen foto’s zorgen. Zet je stabilisator dus uit als je op statief werkt. Als reminder kun je een kaartje aan de ritssluiting van je statieftas hangen met het woord ‘stabilisator’ erop. Als je je statief pakt, word je er zo aan herinnerd dat je hem uit moet zetten. Andersom vergeet je zo ook niet dat je je stabilisator weer aan moet zetten als je je statief weer opbergt.

Nachtfoto van de Kop van Zuid in Rotterdam

Goedkoop is duurkoop

Als je een statief hebt gevonden dat aan jouw eisen voldoet, koop dan geen goedkopere alleen vanwege de prijs. Spaar liever nog even door en koop dan het statief dat aan al je wensen voldoet in plaats van alvast genoegen te nemen met een goedkopere die je eigenlijk niet wil hebben. Als het statief voor jou niet goed toepasbaar en gebruiksvriendelijk is, zul je het uiteindelijk niet gaan gebruiken en heb je uiteindelijk niets aan je investering gehad. Alleen op basis van een internetplaatje kun je een statief niet goed beoordelen. Ga dus zeker ook (met je camera) langs bij een winkel om te voelen of het statief dat je op het oog hebt ook prettig voor je werkt.

Stabiliteit en gebruiksvriendelijkheid zijn de belangrijkste zaken waar je op moet letten bij de aanschaf van een statief.

Wil je meer leren over het fotograferen met een statief?

Kijk dan eens naar onze workshops voor bedrijven en groepen

Vraag hieronder vrijblijvend een offerte aan

Je kunt ons ook bellen: 0165 820 215